Obowiązek wierności w trakcie rozwodu

Obowiązek wierności w trakcie rozwodu. Sprawy o rozwód trwają coraz dłużej, w przypadku orzekania o winie, braku zgodności w kwestii miejsca pobytu wspólnych, małoletnich dzieci, władzy rodzicielskiej i kontaktów sprawa średnio trwa ok. 2 lat. Zdarza się, że w tym czasie małżonkowie decydują się na nowe związki emocjonalne i intymne z innymi partnerami. Związki te są niejednokrotnie skrzętnie ukrywane przed „jeszcze małżonkiem„, by nie narazić się na zarzut wyłącznej winy w rozpadzie małżeństwa.

 

Odpowiedzi na pytanie czy taki związek z nowym partnerem może być rozpatrywany w kategorii zdrady udziela orzecznictwo sądowe. Zgodnie z utrwalonym poglądem nie można uznać za zawinione i powodujące rozkład małżeństwa zachowania małżonka podejmowane wtedy, gdy trwały i zupełny rozkład już nastąpił (m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego z 19 września 1949 r.,sygn. akt C.103/49; z 20 listopada 1952 r., sygn. akt C. 600/52; z 26 lutego 1999 r., sygn. akt I CKN 1019/97; z dnia 28 września 2000 r., IV CKN 112/00; z 21 marca 2003 r., sygn. akt II CKN 1270/00).

Oznacza to, że w sytuacji, gdy małżonkowie od dawna już nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, nie mieszkają razem, nie współżyją, a więź duchowa i emocjonalna między nimi ustała to mogą pozostawać w relacji z nowym partnerem i nie powinni się obawiać przypisania winy. Należy jednak uważać w sytuacji, gdy zostanie wykazane, że nowy związek ukształtował się jeszcze w czasie gdy rozpad więzi między małżonkami nie był zupełny.

Odmiennie kwestie wierności kształtują się w przypadku orzeczenia separacji. Separacja jest z założenia orzekana, gdy istnieje jeszcze szansa przywrócenia więzi między małżonkami, powoduje ona ustanie wspólności majątkowej między małżonkami, ale nie można zawrzeć nowego związku małżeńskiego czy powrócić do nazwiska panieńskiego. W związku z tym, jeśli małżonek, który wnosił lub zgodził się na separację, następnie tworzy związek intymny z nowym partnerem powinien liczyć się z ryzykiem orzeczenia rozwodu z własnej winy. Warto prześledzić argumentację Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, który w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 września 2009 r., sygn. akt I ACa 565/09 wskazał, że:
” Małżonków po orzeczeniu separacji nie obowiązuje już art. 23 k.r.o. Dyskusyjne jednak jest twierdzenie, że małżonkowie pozostający w separacji nie są obowiązani do wzajemnej wierności. Skoro sensem istnienia instytucji separacji jest restytucja związku małżeńskiego, a obowiązek wierności może znacznie pomóc w realizacji tego celu – w każdym razie z pewnością nie zaszkodzić – obowiązek wierności powinien ciążyć na małżonkach”.